carpe diem: Ved Øyern

… i Spydeberg, heilt i sør, like før Glomma renn vidare etter sitt lange kvilepass i Øyern. Kvit, kvit vinter her – over den frosne innsjøen, over gardane som tronar på høgdedraga over på den andre sida, over skogen rundt ikring. Og over tunet her på Mariaholm; leir- og konferanseplassen for Oslo katolske bispedøme. 

No er eg her på møte i biskopens liturgikommisjon – for å arbeide med omsetjing(frå latinsk original; skal godkjennast i Roma) og utgjeving av dei katolske rituala (dåp, konfirmasjon, gravferd, sjukesalving osb). Vi har til no berre hatt sjølve messeboka/missalet i skikkeleg norsk bok-utgåve (ei diger og vakker bok); rituala har versert i kopiar, hefte, improvisasjonar… No skal det bli betre. Slik kostar penger og tid. 

Vi er ei sju, åtte personar som jobbar med dette. Krevjande, men viktig. Kom i går kveld, inn til Oslo igjen i morgon ved tretida.

Reklame

officium: måndag, 8. vike i det allmenne året, jobs bok 2 (matutin)

«Skal vi berre ta imot det gode frå Gud? Skal vi ikkje ta i mot det vonde òg?» (v 10)

Dette er provoserande tale for mange. Vi tenkjer lett at det syner ei underkastande og redd haldning. Nettopp slik tilhøvet til Gud ofte blir oppfatta. Men då les vi Job i ljos av våre eigne fordomar og debattar. Job talar ikkje her som den korrekte representanten for autoritær religion. Han talar som Guds ven.

Ein ven som han må slåss med, ein ven som han ikkje forstår, men tviheld på, ein ven som han kranglar med og skrik mot. Men ein ven, hisides alt som tyder på det motsette av venskap og godvilje. 

Gud vender seg mot Job, og Job mot Gud. Men dei høyrer saman. Som to brytarar.

nota bene: den arabiske oppreisten. vi og dei andre

sitat frå ein kommentar – med ein tilleggskommentar frå eiga hand…

«The bravery, discipline and creativity of the Egyptian revolutionary movement is nothing short of a political miracle, deserving to be regarded as one of the seven political wonders of the modern world. To have achieved these results without violence, despite a series of bloody provocations – and persisting without an iconic leader – without even the clarifying benefit of a revolutionary manifesto, epitomises the originality and grandeur of the Egyptian revolution of 2011.

Such accomplishments shall always remain glories of the highest order that can never be taken away from the Egyptian people, regardless of what the future brings. And these glorious moments belong not just to those who gathered at Tahrir Square and at the other protest sites in Cairo – but belong to all those ignored by the world’s media, those who demonstrated at risk to and often at the cost of their life or physical wellbeing, day after day throughout the entire country in every major city.

Both the magnitude and intensity of this spontaneous national mobilisation was truly remarkable. The flames of an aroused opposition were fanned by brilliantly innovative, yet somewhat obscure, uses of social networking, while the fires were lit by the acutely discontented youth of Egypt – and kept ablaze by people of all class and educational backgrounds coming out into the street».

(Richard Falk, prof. em.  internasjonal rett; Princeton- universitetet //publisert på  nettavsia «Aljazera; the project for a new Arab century»)

———————————–

Når eg gjennom media har vore vitne til den folkelege oppreisten i dei arabiske landa, ikkje minst Egypt, har eg kjent at strofa frå Salmane går rett inn: «Då var… det for oss som ein draum. Då fyltest vår munn med lått og vår tunge med fagnadrop»(Sal 126). Dette er sagt om Sion, men Gud ynskjer fridom for alle folk.  Etter mitt syn ser vi for augo våre  historiske hendingar på line med fallet av jarnteppet og Berlin-muren på åtti-nittitalet.  Så uventa, så raskt, så menneskeleg  og – trass alt – lite valdeleg.  Eg hugsar kor stort inntrykk det gjorde på meg sjølv, frå framveksten av polske Solidaritet heilt til det endelege samanbrotet for kommunistregima. 

Hendingane vi har sett i det siste, har vekt stor og positv merksemd rundt i verda; lijkevel er det merkbart at mange vestlege politikarar, statsleiarar  og kommentatorar har vore meir ambivalente, avventande og usikre. Fordi mange i Vesten har støtta regima og hatt politisk og økonomisk nytte av det. Fordi ein er redd for alt som har med mulege islamske politiske krefter å gjere. Heilt inn i Facebook-trådane har eg kunna spore dette. Undersøkjingar viser også at nordmenn er meir redde for islam enn for økologisk eller økonomiske katastrofar. Eit skikkeleg «hang up».

 

Framtida er ei opning mot noko positivt, dersom vi møter henne med både dømekraft og god vilje. Noko av problemet med den vestlege frykt-mentaliteten, er at vi berre trur på endringar som går hundre prosent i vår retning. Vi tenkjer at folkemassene som ynskjer fridom, vil ha heile den vestlege pakken: Uhemma kapitalisme og marknadsliberalisme, konsumerisme, fri sex, nei til gudstru. Seinast i dag las eg eit intervju med Ola Borten Moe (Morgenbladet), der han seier, frit gjengjeve: – Dei vil bli som oss! 

 

Eg trur tyngda av demonstrantane ynskjer fridom utan å kopiere Vesten i eitt og alt. Tvertom kan dei syne oss ein tredje veg, mellom autoritære regime –  religiøse, militære eller sekulære – og den teoretiske og praktiske materialismen vi har etablert oss med.  

 

officium: fredag, 7. vike i det allmenne året, fork 8,5 – 9,10 (matutin)

«Den vise kjenner i sitt hjarta både tida og domen» (8,5)

Det kan sjå ut som on Forkynnaren forkastar visdomen, at alt er hipp som happ, det går godt med dåren og dårleg med den kloke, alt er fåfengt.  Men det han vil, er å jekke ned menneskeleg aktivisme og ein altfor overflatisk rasjonalitet. Berre Gud kjenner løyndomane med verda og sjølv om vi prøver i granske dei ut, må vi til slutt berre leve av ein grunnleggjande tillit til at verda og livet har meining, trass alt.

Den vise ser intuitivt gjennom alle kvasivurderingar, analysar og scenarier. Han eller ho veit at  vi, trass alle paradoks, før eller seinare blir innhenta av det vonde eller gode vi har investert i i livet vårt. «For alle ting har si tid og sin dom» (v 6b).

officium: torsdag, 7. vike i det allmenne året, fork 6,12-7,28 (matutin)

«Du skal ikkje seia: Kva kjem det av at alt var betre i gamle dagar enn no?» (7,10)

Gamalmannsvisdomen er freistande å ty til. For mange blir det ein rein refleks når ein kjem opp i åra.  Heile tida samanliknar ein alle fenomen med det ein hugsar frå fortida. Det har sannsynlegvis å gjere med kjensla av alt det uoppfylte i livet; eit liv som ikkje svara til dei store forventingane og etterlet seg vonbrot og forbitring; ein slags måte for å hemne seg på sitt eige liv. 

Pessimisme og skepsis  – det har alt saman lett for å gå for visdom utan å alltid å vere det.  Fordi det er blitt ei erstatning for tru, von og kjæleik.   Som både toler og verdset  fortida og gjer oss nysgjerrige på  notida og framtida.

officium: onsdag, 7. vike i det allmenne året, fork 5,9 – 6,8 (matutin)

«Det likaste eit menneske kan gjera, er å eta og drikka og ha det godt…» (v 17)

Forkynnaren er ein filosof og prøver ut sine tankar om livet under himlen. Han pendlar mellom hedonisme og kynisk pessimisme.  Hedonismen, nytingsfilosofien, synest best; tenk ikkje for mykje og for langt, gled deg i noet.  Som den rike bonden i Jesu likning. Eller som mange menneske i den kulturen vi lever i.

Jesus tenkjer annleis og lærer oss ein annan visdom: «Du dåre! I denne natt krev dei sjela di av deg. Kven skal då ha det du har samla?» (Luk 12,20).

officium: festen for apostelen peters stol, apgj 11,1-18

.. peters stol er bispesetet i Roma, «den heilage stolen»; konkret: biskopens trone, cathedra, i Lateran-kyrkja, San Giovanni, som er Romas domkyrkje /katedral, «alle kyrkjers mor» , som det står på inskripsjonen over portalen; sjølve «moderkyrkja»…

«Dei lova Gud og sa: « Så har då Gud late heidningane òg få venda om og vinna livet» (v 18)

«Heidningane» – det er eit eksotisk ord som rett og slett tyder folka, folkeslaga, nasjonane. Oss. Vi tenkjer sjeldan over at frelsa for verda ikkje er noko som berre «ligg i lufta», klar til å laste ned. Gud har ein veg som går gjennom historia. Gjennom Israel og jødefolket har hans frelse nådd fram i verda; det store spranget kom med Jesus Messias og kyrkja av jødar og heidningar, Guds verdsvide familie.  Apostelen Peter var den som fyrst forkynte dette på ein gjennombrytande måte. 

Gjennom dette har vi lært Guds Ord å kjenne. Slik har vi funne vegen, slik har Gud gjort det mogeleg også for meg å vende om, å kome til han, å  bli hans barn.  Difor takkar eg Gud i dag.

 

officium: måndag, 7. vike i det allmenne året, forkynnaren 2 (matutin)

«Ja, Gud gjev visdom og kunnskap og glede til dei menneske han synest om» (v 26)

Det kan sjå ut som Gud vel seg ut vilkårlege yndlingar. Men det er ikkje det Forkynnaren meiner. Den skeptiske og kritiske vismannen har sett og kjent desperasjonen over at alt menneskeleg strev, jamvel etter det gode, synes å gå opp i røyk. Det gode vi bygg opp, blir raskt rive ned.

Det gode fester seg berre når vi tek mot det som gåve, djupast sett frå Gud.

homiletica: 7. sundag i året, st dominikus krk, matt 5,38-48

Kjære brør og systre!

 Også denne sundagen er evangelieteksten henta frå Jesu Bergpreike; sjølve Grunnnlova, konstitusjonen, for kyrkja og for disippellivet. Når Jesus set seg oppe i fjellet for å undervise folket, framstår han som den nye Moses som formidla Guds lov, Guds paktsvilje til Israel. Bergpreika utvidar og fullbyrdar Lova, som Guds paktsvilje for eit gudsfolk av alle ætter og folk og tungemål.

Apostelen Peter gjentek det som Moses sa om Guds folk og Guds vilje, og anvender det på oss, på kyrkja, på Jesu læresveinar: De skal vera heilage, for eg er heilag (1 Pet 1,16). Guds folk, Guds born, Guds vener skal avspegle Guds vesen. Det er dette Jesus siktar til når han seier: Dere skal være fullkomne, slik som deres himmelske Far er fullkommen. Fylg ikkje berre gjennomsnittsmoralen, samanlikn deg ikkje med andre, men med Gud. Om vi gjer akkurat det som skal til å for ikkje å bli avslørte, for å slippe unna med minst muleg innsats; ja, så lever vi ikkje opp til den stadarden som Gud har sett for oss og som vår eigen sjølvrespekt eigentleg fordrar av oss!  Om dere  elsker dem som elsker dere, hva lønn fortjener dere for det? spør Jesus, selv tolloppkreverne – altså dei mest suspekte –  gjør det samme. Og om dere hilser deres landsmenn, men ingen andre, hva er vel det storartede ved det – gjør ikke selv hedningene det samme?”

Mennesket som sprengjer grensene for det som er rimeleg, som har overskot, mot, innlevingsevne til å sleppe andre inn på seg, som ikkje er styrde av frykt, fiendskap og skepsis – det er mennesket i Guds bilete, mennesket som speglar Gud. Det er slike menneske vi treng no, det er den menneskelege mentaliteten og kulturen vi må fornye! Brør og systre; vi treng ein ny, kristen humanisme i dag. Når eg ser rundt meg, når eg les avsinnlegga, høyrer på ein del samfunnsrøyster, sjekkar bloggdebattane – då må eg seie: -Kva skjer? Hat og sjikane florerer – og det som gjer det muleg, det som er jordsmonnet, er sjølve innstillinga vår: -Vi vil sikre oss, byggje murar mot alle som forstyrrar vår idyll og vår velstand, jage bort den fattige Lasarus utanfor døra vår. Vi ser på dei fattige som late, snuskete lurifaksar. Og dette fallet – eller forfallet – i human kultur, ja, i kristen kultur, skjer så gradvis at vi ikke legg merke til det. Vi risikerer å utvikle oss til ein folk av kvardagsfascistar. 

Som katolske kristne skulle vi vite at Guds familie består av alle slags menneske og at Guds gåver er for alle. Fordi Gud er Gud for alle. Som truande skulle vi vite at Gud tar seg av vår sak og syrgjer for vårt liv. Difor: Til den som ber deg, skal du gi; den som vil låne av deg, skal du ikke vende ryggen. Dette er dessverre noko som mange ler av i dag; no er det på mote å ikkje vere ”dumsnill” som ein kallar det. Vi har vent oss til å sjå andre som mulege inntrengjarar, som ein trussel. Merkeleg nok nettopp i same grad som vi er blitt styrtrike. Slik er det alltid; den som har mykje, har mykje å misse, mykje å passe på, mange å vere redd for. ”Mykje vil ha meir”; sa bestemor mi alltid, som ei åtvaring.

Jesus seier ein plass til dei han sender ut for å forkynne evangeliet, til apostlane: For ingen ting har de  fått det, for ingen ting skal de gje det. Det gjeld igrunnen heile vårt liv, heile vårt livskall. Vi kan vere opne mot andre fordi vårt liv kviler i Gud. Dette er ein heilt annan logikk enn den ”alles kamp mot alle” som overtek der dei verkeleg humanistiske ideala døyr ut.  Som truande har vi eit særleg ansvar for å halde desse ideala levande – fordi vi ser at menneskets høgste kall og ’verdighet’ er å vere born av Gud, vår himmelske Far –

…han som forlater dine synder, som leger dine sår. Han som løser ditt liv fra graven og kroner deg med miskunn og godhet.

 

nota bene: Religion og revolusjon

fyrst publisert i Signert-spalten, Klassekampen, laurdag 13. februar. skulle vore lagt ut her på bloggen like etter, men vart forseinka…

Sjølv norske media har ikkje kunna unngå å formidle bileta frå Tharir-plassen i Kairo, med titusenvis av demonstrantar i bøn. Offentleg bøn. Tydleg bøn, med heile kroppen som uttrykksmiddel, ikkje sjenert norsk inderleggjering. Som om ein vil seie: -Her er vi, vi demonstrerer og vi bed. Demonstrasjon og bøn høyrer saman, det er menneske som i fellesskap manifesterer noko som er yttarst viktig for dei. Bøn er også manifestasjon.

Eller dei kristne som slår ring rundt dei bedande muslimane så dei kan be i fred. Og muslimane som aktivt syner si støtte  til dei koptiske kristne som blei angripne i katedralen sin for ei tid sidan. Desse inntrykka forstyrrar det gjengse norske biletet av religion som noko som skal haldast i privatsfæren eller som symboliserer krangling og ufred.

Bileta av bedande demonstrantar framstår som teikn på ein annan måte å tenkje på. Dei syner oss ein tredje veg i tilhøvet mellom religion og politikk. Norsk og vestleg opinion har køyrt seg fast mellom to variantar: Anten tenkjer ein seg offentleg tru og religion som dominerande og eventuelt statsberande ideologi. Eller så skal det religiøse livet ”halde seg heime”, forbli i privatlivet for dei som måtte ynskje det.  Viljen til å gjennomføre denne plasseringa skifter frå mildt nedlatande aksept til aggressiv motstand. Ofte framsteller ein det som om kyrkja og vestleg religion har vore fornuftige nok til å la seg temje og marginalisere, og ein argumenterer for ei tilsvarande utvikling i andre samfunn. Religionen skal få vere med i selskapet, viss han er snill.

Det har alltid undra meg at nokon går ut frå at truande menneske skal la seg by ei slik disiplinering. Som ein slags rampunge som har skjerpa seg. Det har like mykje undra meg at det faktisk finst truande som syns det er greitt å bli oppfatta og behandla slik. For ein brødbit og litt velvilje kan vi visst venje oss til alt.

Enn om truande menneske ikkje nødvendigvis ynskjer å ha institusjonell eller statleg overmakt? Enn om dei ikkje ynskjer at lovverket skal tvinge gjennom verdiar som ikkje har oppslutning i folket? Enn om dei berre ynskjer fridom til å stå for si tru og å kunne debattere og argumentere for si overtyding som alle andre, saman med alle andre? Enn om dei ynskjer at trua skal kunne syne seg offentleg, anten det er i tale eller skrift, på skjermen og i spaltane,  i opptog og prosesjonar, i folkemøte eller liturgi, i karneval så vel som i demonstrasjonar, i dans som i klage? Kan det tenkjast noko meir offentleg, noko som er eit meir felles ’forum’ enn Tharir-plassen, midt i Kairo? Nettopp der fell ein på kne og opnar sine hender, vende mot verda, mot alle dei andre, mot Gud.

 

Det er sikkert krefter som vil utnytte situasjonen i Egypt til eigne formål. Anten til å grunngje miltær overtaking av samfunnet eller til å etablere eit styresett i islamistisk retning. Men det må ikkje gå slik, og uansett vil verda ha sett konturane av eit alternativ; ein visjon som ikkje blir borte, men som kan verkelegjerast i si tid: Eit ope demokrati som gjev fridom til ulike grupper til å vere med å forme samfunnet, til å gje kvarandre rom. Det ville vere ein lagnadstung feil å avskjere dei offentlege religiøse ytringane for å sikre seg mot islamismen. Det fins ingen absolutte garantiar mot despoti, heller ikkje ei såkalla sekulær statsform; verda har sett, og ser stadig, tyranniske sekulære og direkte antireligiøse regime. Mubarak er gjerne ein truande muslim, men styret hans har vore sekulært, stødd av sekulære, vestlege makter og med ei hard line mot islamiserande organisasjonar.

Vi andre må kort og godt lære oss – og gjerne av det som skjer i Egypt, viss alt går bra – at offentleg religion ikkje er det same som å overta samfunnsmakta. Men det er å anerkjenne religionen som ei av mange viktige røyster i eit velfungerande samfunn. I den verda som eg trur framtida inviterer oss til.  

 

 

 

 

 

 

officium: laurdag, 6. vike i det allmenne året, ordt 31, 10-31 (matutin)

» Kraft og vørdnad er hennar klednad og ho ler mot komande dagar» (v 25)

Vi kan kanskje vere optimistiske og trygge i noet, i augneblinken; framtida held vi unna med inngrodd frykt for at det vonde sikkert vil innhente oss. Som om dagen i dag er røva gods, ei stolen lukke. 

Det er nettopp kvinna med stort ansvar og stort mynde i samfunnsbasen, i huset sitt,  som den bibelske visdomen held fram som føredøme på solid framtidstru. Ikkje svevande, lause planar, men eit menneske  som har «hendene på rokken», som «plantar ein vingard for det ho har tent», som «opnar handa for dei som lid naud» og «retter armane ut til fattigfolk». 

Det er slike tre som står når det stormar.

officium: fredag, 6. vike i det allmenne året, ordt 15 -16 (matutin)

«Lysande augo gjer hugen glad, god bodskap gjev merg i bein» (15,30)

Vi skal ikkje tillate at mørkret og pessimismen senkjer seg over oss og innhyllar oss. Menneske som vågar å sjå opp, sjå andre, sjå skaparverket, sjå dei vanlege og gode tinga rundt seg, sjå Gud, fornyar sitt eige og andres liv.

Heile eksistense vår, kropp og sjel, er skapande teikn – for oss sjølve og andre – på kva slags krefter vi overgjev oss til og let råde over oss.

officium: torsdag, 6. vike i det allmenne året, ordtøka 10 (matutin)

«Å akta på tukt er ein veg til liv» (v 17)

Den som er trygg, toler rettleiing og kritikk frå andre. Etter som livet går, blir vi lett moralske «autistar»; vi tek ikkje inn signal frå andre, eller frå den ytre røyndomen i det heile. 

Å lytte til kritikk held vindauga opne mot verda, mot sanninga, mot røyndomen, mot livet. 

officium: onsdag, 6. vike i det allmenne året, Ordtøka 9 (matutin)

«Refs ikkje spottaren, for då vil han hata deg, refs heller den vise, så elskar han deg» (v 8 )

Ord krev både ein avsendar og ein mottakar. Skal orda ha verknad, kjem det også an på den som høyrer. Gode ord er nyttelause der god vilje manglar. Vi skal vente til døra opnar seg før vi prøver å gå inn til nokon. Vi skal høyre  etter «akustikken», lyttekvaliteten, før vi tek til orde.

Å tale er å utøve dømekraft.

carpe diem: retur frå sunnmøre

MIne polske vener og eg er på veg tilbake til klosteret, dei skal vidare til Sverige og Polen. I kveld kom vi til Lillehammer og losjerer hos den katolske presten her.

Vi har hatt aktive dagar. I skinande vintervêr ute på sunnmørskysten; sol og lett austavind kvar dag. Laurdag barst det til Mulevika på Nerlandsøya. Open mot Stadthavet og Svinø fyr. Lang dønning innover den breie, havvende bukta, med svaberg og bylgjeslipt stein. Eit tungt brus heile tida. Oppover liene mot fjellet er det nesten snøberr lyng, men meir snø høgre oppe. Nokre utegongarsauer står og tygg i høystålet som er køyrt ut til dei; skikkelege hardhausar, sporty typar med sid ytterull og krumma horn, lette og raske i kroppen.

I går vandra vi rundt på den gamle mellomalderske kyrkjetufta på sjølve Herøya, midt i leia. Lang prat, som sikkert blei filma, med Pawel, på ein bergknaus ved det fine amfiet for Herøyspelet; Flåvær og – igjen – Stadt rett ut.  

På morgonen feira vi ein enkel messe i heimen der vi bur, og om kvelden var det gudsteneste i Ytre Herøy kyrkje (mellom Eggesbønes og Fosnavåg); type Thomasmesse og litt friare liturgi.Samtale om kristen tru med kveldens gjest, som for høvet var underteikna. Kyrkja var sprengfull, sikkert også pga av at Sunnmøre kr Mannskor var der og pga av gjensyn med den lenge permitterte presten der. 

I dag var det gjesteførelesing på Høgskulen i Volda, med diskusjon etterpå både i auditoriet og  i personalkantina, med lærarane på den religionsfaglege lina. I totida rulla vi ombord i ferja til Folkestad, så strake råsa gjennom Bjørkedalen og Stigedalen, fram langs Hornindalsvatnet, inn til Stryn og over fjellet mot Grotli, Skjåk, Lom , Våga og Otta og med dalen heilt hit. 

Stadig er mi røynsle frå møte, talar og samtalar om tru og samfunn: Opne dører, interesserte menneske, på uventa stader.  Kva skjer?

carpe diem: Runde i sol og nordaust

Så var det Sunnmøre igjen. Ein liten turné med fleire oppdrag samla saman, denne gongen. Volda og Ørsta kyrkjeakademi i går kveld. I det gamle lærarskulebygget som no er integrert i høgskulen. Fullt hus og ivrig diskusjon etter foredaget. 

Etterpå barst det gjennom tunnelen under Storfjorden, ut til Tjørvågane, til Sigmund og Norunn (Aksnes), der eg var innom på sykkelturen sist sommar, og sommaren før. Sundag kveld deltek eg i ei gudsteneste i Herøy kyrkje; samtale om tru. Måndag er det open gjesteforelesing på høgskulen i Volda. Og retur til Oslo.

Det spesielle denne gongen er at det er tre polakkar med på turen; Pawel, Pawel og Dominika. Dei jobbar med film; regi, fotografering og lyd. Nok å filme her, Sunnmøre i lett vinterdrakt og idag strålande sol og nordavind på Runde. Alt er ljos, ljos, ljos og kvitnakka bårer. Om alt går bra, blir dei med tilbake i sommar og får det same landskapet i kontrast.

Dermed kom eg meg ut på svaberga igjen og  sat i bårebrotet. Basic. Slå pluggane godt ned i røyndomen, berg, vind, sjø, Gud. Opne sinnet, puste ut all skodda inni deg. Bylgjene og vinddraget fangar det opp, ber det med seg, slettar det.

officium: fredag, 5. vike i det allmenne året, Gal 5 (matutin)

”De er kalla til fridom, brør. Lat berre ikkje fridomen verta eit påskot for den syndige naturen” (v 13)

Galatarbrevet er eit intenst oppgjer med dei som ville forplikte truande frå folkeslaga til å overhalde alle dei rituelle reglane i Mose-lova. Fordi det skygde for den unverselle frelsa ved tru på Jesus Messias.

Denne bodskapen var det nokon som tok til inntekt for slapp livsførsel; det er ikkje så nøye for Gud er nådig. Fridom inneber val, men i djupaste tyding er fridom noko meir enn berre å kunne velje kva som helst– det er å velje det gode, det er vere fridd frå dom, skuld og skam så du kan leve og tene i glede og takksemd. 

 Då vil du Guds vilje, då respekterer du hans lov. 

officium: torsdag, 5. vike i det allmenne året, Gal 4,8 – 5,1 (matutin)

”Mine born, som eg atter føder med smerte til dess Kristus vinn skapnad i dykk” (4, 19)

Apostelen er ikkje berre forkynnar og predikant. Han er også ein far for dei truande. Gjennom hans gjerning blir det åndelege livet, Kristus-livet, formidla; det hender det noko i livet til dei truande. Slik veks også apostelen saman med sine åndelege born.

I kyrkja held dette fram gjennom prestane og biskopane. Dei er fedre og kyrkja som heilskap er mor. Ikkje minst i skrftemål og vegleiing kjem denne faderlege og moderlege dimensjonen til uttrykk.

Vi ikkje sjefar og kommandantar. Vi treng fedre og mødre.

officium: onsdag, 5. vike i det allmenne året, Gal 3, 15 – 4,7 (matutin)

«På den måten vart lova vaktaren vår fram til Kristus, for at vi skulle seiast rettferdige ved trua» (3,24)

Lova – det er ikkje berre dei konkrete boda og reglane; det er heile den «økonomien», det frelseshushaldet Gud la til rette for Israel. Som ein pedagogikk, som noko som held oss i skule, som ein vaktar. 

Så kom den fasen i Guds plan at han ikkje berre vil oppsede menneske i det ytre, men heilt og fullt gje oss del i seg sjølv. I Kristus. Ved trua, og ved dåpen – som er ei «ikleding» av Kristus; vi blir eitt med han og demed søner og døtre av Faderen.

I denne økonomien er det råd for alle menneske i heile verda, til alle tider, i alle livssituasjonar å bli med i  gudsfolket, i kyrkja og leve i pakt med han som er Abrahams, Isaks og Jakobs Gud.   Det er dette universelle i Guds misjon som eigentleg er anliggandet i Galatarbrevet.

officium: tysdag, 5. vike i det allmenne året, Gal 2,11 – 3,14 (matutin))

«Eg lever ikkje lenger sjølv, men Kristus lever i meg» (2,20)

Guds nåde overbyr alt vårt strev; som ein varm storm strøymer han over livet vårt. Men vi blir ikkje utsletta, vi blir fornya. Nåden er ikkje berre eit skall «utanpå»; han forvandlar oss. Vårt gamle «eg» døyr med Kristus på krossen, men eit nytt står opp og stig fram. Kristus lever ikkje berre for meg, men i meg; ja, han er mitt liv.

Få plassar som  insisterer Paulus på at det er Guds verk og ikkje noko av vårt eige som frelser oss, slik han gjer det i Galatarbrevet.  Likevel: Nettopp i dette brevet ser vi at Guds nåde er  meir enn ei erklæring. Han er ei deltaking i Guds liv.

Stundom ser du det: Noko som er meir enn deg sjølv, har teke over.